انواع قراردادهای حمل دریایی

در این مقاله قصد داریم مطالبی در باره قرار داد های حمل دریایی برای آگاه سازی شما کاربران محترم قرار دهیم. چارترپارتی چیست؟ قراردادی است كه به وسیله آن مالك كشتی موافقت می كند كه كشتی خود یا قسمتی از آن را برای حمل كالا از بندری به بندر دیگر در اختیار تاجر یا شخص دیگری كه اجاره كننده نامیده می شود بگذارد و در ازاء آن كرایه دریافت كند. یا اینكه كشتی خود را برای مدت زمان معینی اجاره دهد، كه در این حالت مبلغ پرداخت شده را اجاره می نامند. بطور كلی به دو طریق میتوان یك كشتی را اجاره كرد اجاره كشتی به صورت لخت و بدون خدمه اجاره كشتی با ناخدا و خدمه مربوط اجاره كشتی به صورت لخت و بدون خدمه كه دراین حالت می توان آن را اجاره كامل كشتی تلقی نمود. اجاره كننده تمام هزینه های كشتی را می پردازد، ناخدا و كاركنانی را كه خود انتخاب می كند برروی كشتی بكار می گمارد و حقوق و دستمزد آنان را خود می پردازد. اجاره كشتی با ناخدا و خدمه مربوط به دو حالت اجاره سفری و اجاره زمانی ممكن است صورت گیرد. در اجاره سفری، مالك كشتی محموله معینی را از یك بندر مشخص به بندر مشخص دیگری در ازاء كرایه حمل می كند. در اجاره زمانی، مالك كشتی خود را برای سفر معین و با مدت معین و یا مدت در ازاء اجاره بهای معین به اجاره كننده اجاره می دهد. عملا چندین نوع اجاره سفری وجود دارد كه بعضی از انواع آن در زیر گفته می شود و چنانكه مشاهده می شود تمام این موارد برای محل كالا از یا بنادری به بندر و یا بنادر دیگر است و اختلافات بین آنها عمدتا در پرداخت هزینه های بارگیری و تخلیه و هزینه های بندری است. اجاره سفری كشتی به صورت ناخالص ( Gross Form ) در این روش اجاره كشتی، كه امروزه چندان طرفدار ندارد، مالك كشتی تمام هزینه های بارگیری و تخلیه و هزینه های بندری را میپردازد. اجاره سفری كشتی به صورت F.I.O در این نوع تمام هزینه های بارگیری و تخلیه بر عهده اجاره كننده است ولی مالك كشتی مسئول پرداخت هزینه های بندری است. اجاره سفری كشتی بصورت (Lump Sum) در این روش اجاره كننده یك مبلغ مقطوع را برای استفاده از كشتی به مالك پرداخت می كند و مالك در عوض حجم معینی را برای بارگیری كالا و نیز حداكثر وزنی را كه كشتی قادر به حمل است مشخص می كند. این نوع اجاره ممكن است بصورت ناخالص یا بصورت F.I.O باشد. هرگاه اجاره كننده كالاهای مختلف و ناهمگون داشته باشد این روش اجاره مطلوبتر بنظر میرسد. در تمام موارد فوق مالك كشتی هزینه ها و عوارض بندری را می پردازد. اجاره سفری كشتی به صورت خالص (Net Form) در این نوع اجاره علاوه بر پرداخت هزینه های بارگیری و تخلیه تمام هزینه ها و عوارض بندری به عهده اجاره كننده است. در مواردیكه كشتی به بنادری میرود كه مالك كشتی شناخت چندانی درباره آنها ندارد و نیز در حالیكه بنادر متعدد بارگیری و تخلیه برای یك سفر در نظر گرفته شده است این نوع اجاره برای مالكین كشتی ها مناسب تر و مطلوب تر است. البته تغییرات متعددی در هر یك از حالتهای كلی فوق ممكن است داده شود و این موضوع بستگی به نحوه مذاكرات مربوط به اجاره كشتی و موقعیت طرفین دارد. شرایط و مواردی كه معمولا در متن اصلی چارترپارتی آورده می شود.